Xe đạp xưa từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong lịch sử phát triển giao thông và văn hóa đô thị tại Việt Nam. Từ những năm đầu của thế kỷ 20, xe đạp đã xuất hiện và nhanh chóng lan rộng khắp các ngõ ngách của các thành phố, trở thành phương tiện di chuyển chủ yếu của người dân.
Không chỉ dừng ở một phương tiện di chuyển, xe đạp còn gắn liền với nhiều hoạt động văn hóa, xã hội cũng như là một phần không thể tách rời của lịch sử kháng chiến chống Pháp – Mỹ vô cùng nổi tiếng của cha ông ta. Sự phổ biến của xe đạp cũng phản ánh một phần tính cách của người Việt Nam: khiêm tốn, tiết kiệm và kiên cường.
Một mẫu xe đạp xưa phổ biến
Xe đạp xưa ở Việt Nam có từ bao giờ
Ngay từ những năm đầu của thế kỷ 20, xe đạp đã bắt đầu xuất hiện ở nước ta.
Cụ thể, có thể điểm qua các mốc thời gian lịch sử của xe đạp xưa như sau:
- 1890s: Xe đạp đầu tiên được du nhập vào Việt Nam bởi người Pháp với những dấu chân đầu tiên ở khu vực Trung và Nam bộ. Lúc này, xe đạp còn khá xa lạ và đắt đỏ, chỉ dành cho tầng lớp thượng lưu.
- 1930s: Xe đạp bắt đầu phổ biến hơn, đặc biệt ở các thành phố lớn.
- 1945-1975:
- Chiến tranh ảnh hưởng đến việc sản xuất và nhập khẩu xe đạp.
- Tuy nhiên, xe đạp vẫn là phương tiện di chuyển chủ yếu của người dân do giá rẻ và dễ sử dụng.
- Xe đạp phổ biến trong thời kỳ này là của Trung Quốc, Nga, Đức, Tiếp Khắc, Pháp là các nước cung cấp xe đạp chủ yếu thời kỳ này
- Sau 1975:
- Sau chiến tranh, ngành sản xuất xe đạp Việt Nam phát triển mạnh mẽ.
- Nhiều thương hiệu xe đạp nổi tiếng ra đời ở Việt Nam hoặc được nhập khẩu từ Nga, Trung Quốc. Vẫn là Phượng Hoàng, Thống Nhất, XLA, Peugeot..
- Xe đạp dần được thay thế bởi xe máy, ô tô, tuy nhiên vẫn đóng vai trò quan trọng trong đời sống người dân, đặc biệt ở khu vực nông thôn.
- Lứa các thế hệ 7x, 8x cho đến 9x chưa vẫn coi xe đạp là phương tiện di chuyển chính, đặc biệt là xe đạp học sinh.
- Ngày nay
- Xe đạp xưa được xem như một phần ký ức đẹp đẽ của nhiều thế hệ người Việt. Được thay thế bởi những chiếc xe máy, oto. Tỉ lệ đi xe đạp ở Việt Nam chỉ còn dưới 2% (năm 2005)
- Nhiều người yêu thích sưu tầm và phục hồi những chiếc xe đạp cổ.
- Xe đạp cũng được sử dụng cho mục đích giải trí, thể thao và du lịch.
- Xe đạp công cộng và nhiều loại hình xe đạp cho thuê khác phát triển mạnh mẽ trong các khu đô thị lớn.
Các mẫu xe đạp ngày xưa nổi tiếng ở Việt Nam
Khác với lịch sử xe đạp của thế giới, lịch sử xe đạp Việt Nam có sự phát triển rất khác bởi ảnh hưởng của chiến tranh.
Trong quá khứ, xe đạp ở Việt Nam thường được làm từ thép không gỉ, có trọng lượng khá nặng và thiết kế khá cồng kềnh. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, ngày nay chúng ta có thể thấy sự xuất hiện của các loại vật liệu mới như carbon fiber hay hợp kim nhôm, giúp giảm trọng lượng đáng kể và tăng cường tính linh hoạt cũng như độ bền cho xe.
Xe đạp xưa trong ký ức rất nhiều người Việt Nam
Thiết kế xe đạp cũng đã trở nên tinh tế hơn. Các nhà thiết kế xe đạp ngày nay không chỉ chú trọng vào tính năng mà còn quan tâm đến yếu tố thẩm mỹ, tạo ra những chiếc xe có vẻ ngoài bắt mắt và phong cách. Sự kết hợp giữa công nghệ và thiết kế đã làm cho xe đạp không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là một tác phẩm nghệ thuật.
Nhìn lại lịch sử, đã có thời kỳ xe đạp của Việt Nam có giấy chứng nhận quyền sở hữu, có số khung, có biển số tương tự như những tài sản giá trị lớn như xe máy, oto ngày nay. Đây từng là một loại tài sản của giới thương lưu, được mọi gia đìng sở hữu nó nâng niu.
Xe đạp thời xưa cũng cần có biển số, có giấy chứng nhận sở hữu
Xe đạp thồ
Xe đạp thồ là phương tiện vận chuyển đặc biệt, được sử dụng phổ biến trong các cuộc chiến tranh Việt Nam, đặc biệt là Chiến dịch Điện Biên Phủ. Chiếc xe được độ chế từ một chiếc xe đạp (thường là xe đạp Phượng Hoàng, xe đạp Thống Nhất) gắn thêm giá đỡ hai bên, sử dụng dây thừng cố định để chở hàng hóa. Đóng vai trò quan trọng vận chuyển lương thực, vũ khí, đạn dược,… đến chiến trường, hỗ trợ các hoạt động quân sự, cứu thương, xây dựng công sự. Đây được xem như biểu tượng cho tinh thần hy sinh, dũng cảm, đoàn kết của quân và dân ta.
Kỷ lục chở hàng nhiều nhất trên phương tiện này được ghi nhận là 352kg của chiến sĩ Ma Văn Thắng trong chiến thắng Điện Biên Phủ. Những chiếc xe đạp thồ hàng bền bỉ, vượt sông núi là đã góp phần quan trọng vào các chiến thắng vẻ vang của dân tộc và là biểu tượng ý chí độc lập, tự do, thống nhất đất nước.
Mẫu xe đạp thồ trong thời kỳ kháng chiến
Xe đạp Thống Nhất
Hãng xe đạp Thống Nhất là một trong những thương hiệu nổi tiếng và lâu đời nhất trong ngành sản xuất xe đạp tại Việt Nam. Được thành lập vào năm 1960, và tới năm 1975, Thống Nhất trở thành nhà sản xuất xe đạp lớn nhất Việt Nam và đã từng là biểu tượng của sự phát triển và thịnh vượng trong ngành công nghiệp xe đạp của đất nước.
Hãng đã đạt được nhiều giải thưởng danh giá như: Huân chương Lao động hạng Nhất, Giải thưởng Doanh nghiệp xuất khẩu uy tín, Thương hiệu mạnh Việt Nam,… xuất khẩu hàng chục triệu chiếc xe đạp sang các nước khác.
Website: https://thongnhat.com.vn/
Xe đạp Phượng Hoàng
Những xe đạp Phượng Hoàng có nguồn gốc Trung Quốc (xe đạp Phoenix), tuy nhiên, sau này được hãng Thống Nhất sản xuất tại Việt Nam.
Đây cũng được xem là biểu tượng một thời tại Việt Nam. Người sở hữu xe đạp phượng hoàng luôn hãnh diện bởi tính sang trọng và đẳng cấp thời bấy giờ, giá trị của một chiếc xe Phượng Hoàng trong thời kỳ bao cấp có thể lên đến hàng chục cây vàng. Đã có thời gian, Phượng Hoàng là một trong những loại xe đạp phổ biến nhất, được sử dụng bởi nhiều tầng lớp nhân dân.
Ngày nay, tuy không còn phổ biến như trước, xe đạp Phượng Hoàng vẫn được nhiều người yêu thích và sưu tầm.
Hoài cổ với mẫu xe đạp Phượng Hoàng nổi tiếng
Xe đạp Peugeot
HBW đã giới thiệu chi tiết về hãng xe đạp huyền thoại này của Pháp trong bài viết này, các bạn vui lòng đọc tại bài viết: xe đạp Peugeot
Xe đạp Mini Nhật
Những chiếc Mini Nhật là chỉ một loại xe phổ biến một thời, đặc biệt trong giai đoạn cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21. Đây là mẫu xe có nguồn gốc ở Nhật, được chuộng bởi tính nhỏ gọn, bền bỉ và kiểu dáng khá bắt mắt.
Một thời, hình ảnh thiếu nữ Việt Nam mặc áo dài đi trên những chiếc xe đạp Mini Nhật đã trở thành ký ức thanh xuân của rất nhiều thế hệ.
Ngoài ra, còn rất nhiều loại xe đạp xưa có thể kể tới như:
- Xe đạp XLA
- Xe đạp 36
- Xe đạp Thống Nhất “ruột gà”
- Xe đạp “ba bánh”
- Xe đạp cào cào
- …
Nhìn lại quá khứ, chúng ta có thể thấy rằng xe đạp không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn gắn liền với nhiều kỷ niệm và giá trị văn hóa của người Việt. Chúng ta có thể thấy rằng ngành công nghiệp này không ngừng đổi mới và sáng tạo để phù hợp với yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Sự phát triển không ngừng của công nghệ và thiết kế trong ngành sản xuất xe đạp hứa hẹn sẽ mang lại những sản phẩm tốt hơn, bền vững hơn cho tương lai
Nếu bạn quan tâm những mẫu xe mới nhất của HBW, hãy ghé thăm tại đây nhé!
